Nâng cao hiệu quả khuyến nông cộng đồng ở Đồng bằng sông Cửu Long

Bộ Nông nghiệp và Môi trường cùng với UBND tỉnh An Giang vừa tổ chức Hội nghị đánh giá hiệu quả hoạt động khuyến nông, khuyến nông cộng đồng trong thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp tại các tỉnh vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Hội nghị tập trung đánh giá hiệu quả của mô hình và đề xuất các giải pháp để nâng cao hiệu quả hoạt động khuyến nông trong bối cảnh chính quyền 2 cấp.

Sau khi triển khai mô hình chính quyền 2 cấp, toàn vùng Đồng bằng sông Cửu Long hiện duy trì 6 trung tâm khuyến nông cấp tỉnh, đồng thời tổ chức lại hệ thống các trạm khuyến nông, trung tâm dịch vụ nông nghiệp cấp huyện thành các đơn vị liên khu vực. Đến nay, vẫn duy trì 1.013 Tổ Khuyến nông cộng đồng với hơn 10.000 thành viên đang trực tiếp hỗ trợ nông dân tại cơ sở.

Tổ chức lại bộ máy khuyến nông trong bối cảnh chính quyền 2 cấp

Thực tiễn cho thấy, lực lượng khuyến nông cộng đồng đã phát huy vai trò nòng cốt trong việc chuyển giao tiến bộ kỹ thuật, hướng dẫn nông dân canh tác theo hướng bền vững, đồng hành cùng các chương trình trọng điểm như Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp của Chính phủ.

Tuy nhiên, việc tổ chức lại bộ máy cũng đặt ra những thách thức: Một số trạm khuyến nông khu vực có địa bàn quản lý rộng, khó tiếp cận trực tiếp đến hộ nông dân; nguồn lực tài chính và nhân sự còn hạn chế; cơ chế pháp lý chưa hoàn thiện, chưa rõ trách nhiệm phân cấp giữa chính quyền các cấp và lực lượng khuyến nông cộng đồng.

Tại Hội nghị, nhiều phương án kiện toàn tổ chức được đưa ra, trong đó có 2 hướng chủ đạo: Giữ nguyên tổ chức hiện có, đặt tại các trạm khuyến nông khu vực, do cán bộ khuyến nông làm tổ trưởng; đặt tổ tại UBND xã, lãnh đạo xã làm tổ trưởng, qua đó tăng tính gắn kết với chính quyền cơ sở.

Đáng chú ý, Hội nghị cũng công bố quyết định thành lập Câu lạc bộ Chuyên gia Nông nghiệp vùng ĐBSCL, với 118 thành viên là nhà quản lý, nhà khoa học, doanh nghiệp, hợp tác xã và nông dân sản xuất giỏi. Đây được kỳ vọng là diễn đàn để chia sẻ tri thức, kết nối nguồn lực, thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong nông nghiệp.

Các đại biểu thống nhất rằng, để khuyến nông cộng đồng thực sự phát huy hiệu quả trong bối cảnh chính quyền 2 cấp, cần: Hoàn thiện cơ chế pháp lý, quy định rõ vai trò và trách nhiệm; tăng cường đào tạo, tập huấn “cầm tay chỉ việc” kết hợp đào tạo trực tuyến; gắn hoạt động khuyến nông với các chương trình nông nghiệp xanh, nông nghiệp hữu cơ, thích ứng biến đổi khí hậu; bố trí nguồn lực tài chính, chế độ chính sách phù hợp để duy trì ổn định và lâu dài lực lượng khuyến nông cộng đồng.

Hội nghị tại An Giang đã mở ra hướng đi mới cho việc tổ chức và phát huy hiệu quả hoạt động khuyến nông, khuyến công cộng đồng trong bối cảnh cải cách hành chính, tinh gọn bộ máy.

Đồng thời, đây cũng là bước khẳng định cam kết của các địa phương vùng ĐBSCL trong việc xây dựng nền nông nghiệp hiện đại, sinh thái và phát thải thấp, góp phần nâng cao đời sống người dân và phát triển kinh tế bền vững.