Quảng Ninh là điểm đến lý tưởng cho du khách muốn khám phá lịch sử và công nghệ khai thác than, với Khu truyền thống ngành Than tọa lạc tại Trung tâm Điều hành sản xuất của Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam. Tại đây, du khách có thể chiêm ngưỡng những cỗ máy khổng lồ tái hiện một phần lịch sử ngành than.
Khu truyền thống ngành Than là nơi trưng bày các thiết bị khai thác than hiện đại và khổng lồ, bao gồm di tích lịch sử Trụ sở Công ty Pháp mỏ than Bắc Kỳ. Nổi bật trong số đó là máy xúc gầu dây EKG với trọng lượng gần 400 tấn, gầu xúc dung tích 5–10 m³, có khả năng múc từng khối than nặng hàng chục tấn. Bên cạnh đó, máy khoan xoay cầu, máy khấu liên hợp MG300/730, được xem như ‘cánh tay thép’ của mỏ hầm lò hiện đại, cùng các đầu máy kéo, toa xe Zyn, xe ‘Gấu’ và đoàn xe BelAZ, giúp vận tải hàng trăm tấn than mỗi chuyến.
Những thiết bị này từng được sử dụng tại các khai trường của Công ty CP Địa chất mỏ TKV, than Đèo Nai, tuyển than Cửa Ông, than Nam Mẫu. Chúng phản ánh một phần lịch sử phát triển công nghệ khai thác than của ngành than Việt Nam.
Để xây dựng Khu truyền thống ngành Than, Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam (TKV) đã phát động phong trào hiến tặng và sưu tầm tư liệu, hiện vật có giá trị lịch sử. Điều này không chỉ giúp bảo tồn di sản của ngành than mà còn kết hợp với dự án bảo quản, tu bổ Di tích lịch sử Trụ sở Công ty Pháp mỏ than Bắc Kỳ.
Trong khuôn viên, Công ty Than Hòn Gai đã thiết kế và xây dựng Khu đường lò mô phỏng công nghệ khai thác than hầm lò. Điểm nhấn của khu vực này là mô hình đường lò khai thác tỷ lệ 1:1, bao gồm các thiết bị như điện thoại phòng nổ, hệ thống thông gió, xe goòng, và hai nhánh lò – lò đang đào và lò khai thác. Du khách cũng sẽ được giới thiệu về cách vận hành và những tiến bộ kỹ thuật trong khai thác than hầm lò qua các thời kỳ.
Ông Vũ Đức Dũng, một công nhân máy xúc ngành than đã nghỉ hưu, chia sẻ: ‘Khi đến đây, tôi lại nhớ về thời còn đi làm, nhớ công việc xưa. Tôi rất tự hào về công việc của mình, tự hào là một phần của ngành Than. Đây cũng là nơi tuyên truyền, giáo dục học sinh, sinh viên hiểu sâu hơn về nghề mỏ và tinh thần lao động của người thợ mỏ’.
Trong dịp kỷ niệm 89 năm Ngày Truyền thống Công nhân Vùng mỏ – Truyền thống ngành Than, nhiều thiết bị và phương tiện khai thác than khác cũng sẽ được trưng bày tại Không gian giới thiệu thành tựu và công nghệ phát triển ngành công nghiệp than tại Cung Quy hoạch, Hội chợ và Triển lãm tỉnh, Quảng trường 30.10.
