Quảng Ninh: Thành lập Ban Quản lý di sản thế giới vịnh Hạ Long – Yên Tử
Trong nỗ lực nhằm tăng cường quản lý và bảo tồn di sản thế giới vịnh Hạ Long và khu vực Yên Tử, tỉnh Quảng Ninh đã quyết định thành lập Ban Quản lý di sản thế giới vịnh Hạ Long – Yên Tử. Đơn vị này được thành lập trên cơ sở hợp nhất 3 Ban Quản lý vịnh Hạ Long, Vườn quốc gia Bái Tử Long và Ban Quản lý Di tích – Danh thắng tỉnh.
Việc thành lập Ban Quản lý mới này không chỉ thực hiện chủ trương tinh giản bộ máy, biên chế mà còn nhằm tạo sự thống nhất trong quản lý các di sản có tầm thế giới, khu vực này. Qua đó, Quảng Ninh kỳ vọng sẽ tăng cường hiệu quả trong công tác bảo tồn, phát huy giá trị di sản, đồng thời phát triển du lịch bền vững.
Xem thêm:
## Hiệu quả từ các đơn vị tiền thân
Trước khi hợp nhất, 3 đơn vị đều đã thực hiện tốt các nhiệm vụ được giao. Ban Quản lý vịnh Hạ Long đã có nhiều nỗ lực trong công tác quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị di sản vịnh Hạ Long. Đơn vị này đã tham mưu triển khai nhiều nhiệm vụ khoa học, kỹ thuật và công nghệ để bảo tồn hiệu quả và phát huy, khai thác các giá trị di sản, phát triển sản phẩm du lịch.
Các hoạt động kinh tế – xã hội diễn ra trên vịnh được quản lý chặt chẽ. Nhiều giải pháp mang tính chất tiên phong, đột phá đã được triển khai thực hiện, như di dời các hộ dân làng chài trên vịnh lên bờ sinh sống từ năm 2014; cấm đánh bắt thủy sản trong vùng bảo vệ tuyệt đối khu di sản từ năm 2018; đưa hệ sinh thái rừng trên núi đá vôi vịnh Hạ Long vào hệ thống rừng đặc dụng…
Trong khi đó, Ban Quản lý Di tích – Danh thắng tỉnh đã thực hiện tốt công tác quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa các khu di tích Yên Tử, nhà Trần, Bạch Đằng. Đơn vị này đã chú trọng công tác quản lý, bảo vệ các di vật, cổ vật lưu giữ, thờ phụng và phát huy giá trị di tích.
Còn Vườn quốc gia Bái Tử Long cũng đã làm tốt nhiệm vụ bảo tồn hệ sinh thái đảo, biển và đa dạng sinh học; quản lý chặt chẽ các hoạt động của con người để không làm ảnh hưởng xấu đến môi trường; phòng chống cháy rừng, bảo vệ tài nguyên rừng và biển.
## Khó khăn, bất cập cần giải quyết
Mặc dù đã đạt được nhiều kết quả tích cực, nhưng hoạt động của các đơn vị trước đây vẫn còn phải đối mặt với không ít thách thức, khó khăn và bất cập. Trong đó, với vịnh Hạ Long là những vấn đề trong công tác bảo vệ môi trường khi mà di sản đang chịu sức ép từ các hoạt động đô thị hóa và các hoạt động kinh tế – xã hội trên và ven bờ vịnh.
Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến công tác quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị di sản thế giới nói chung, di sản vịnh Hạ Long nói riêng mới được ban hành, dẫn đến một số khó khăn trong quá trình triển khai thực hiện.
Riêng với Vườn quốc gia Bái Tử Long, khó khăn lớn là trên 40 hộ gia đình đang quản lý, sử dụng trên 1.844ha đất rừng nằm trong phạm vi ranh giới Vườn quốc gia chưa được đền bù, thu hồi; công tác tuần tra, kiểm soát còn gặp nhiều khó khăn do địa hình phức tạp.
Đối với Khu di tích Yên Tử, Bạch Đằng và nhà Trần, khó khăn là phạm vi rộng, trải dài trên địa bàn nhiều xã, phường; cơ sở vật chất hạn chế; lực lượng cán bộ trẻ kế cận còn ít; nguồn thu không ổn định, phụ thuộc nhiều vào công đức, ngân sách hỗ trợ, nguồn xã hội hoá.
## Kỳ vọng vào Ban Quản lý mới
Với việc thành lập Ban Quản lý di sản thế giới vịnh Hạ Long – Yên Tử, Quảng Ninh kỳ vọng sẽ tạo ra một đơn vị quản lý mạnh mẽ và đồng bộ, có đủ năng lực để bảo tồn và phát huy giá trị của các di sản thế giới và khu vực. Qua đó, góp phần tăng cường hiệu quả trong công tác quản lý, bảo tồn và phát triển du lịch bền vững.
Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu này, Ban Quản lý mới cần sớm xây dựng kế hoạch tổng thể, cụ thể để khắc phục những khó khăn, bất cập; tăng cường phối hợp với các cấp, ngành liên quan; tiếp tục tìm ra những giải pháp để quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị di sản một cách hiệu quả hơn.
