Quảng Ninh đang phải đối mặt với thách thức lớn trong việc xử lý rác thải sinh hoạt do hạn chế về hạ tầng và công nghệ xử lý. Mặc dù đã đạt được nhiều kết quả tích cực trong công tác thu gom và xử lý rác thải, áp lực về hạ tầng và quản lý hàng nghìn tấn rác mỗi ngày vẫn là thử thách lớn đối với năng lực của hệ thống xử lý.
Khu xử lý rác thải sinh hoạt khu 9, phường Mông Dương, đóng vai trò là một trong những khu xử lý rác thải chính của tỉnh, đã tiếp nhận hơn 239.000 tấn rác trong vòng hơn 30 tháng hoạt động. Điều này đã vượt mức thiết kế hơn 100.000 tấn, khiến các ô chôn lấp gần như hết khả năng tiếp nhận, ảnh hưởng trực tiếp tới môi trường khu vực lân cận.
Tỉnh Quảng Ninh đã có nhiều nỗ lực để giải quyết vấn đề rác thải, bao gồm việc xây dựng và vận hành các khu xử lý rác thải mới. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều khó khăn và bất cập trong hạ tầng và công nghệ xử lý. Theo quy hoạch, toàn tỉnh có 17 khu xử lý chất thải sinh hoạt, nhưng đến nay mới chỉ có 9 khu đi vào hoạt động, 3 khu đang xây dựng và 5 khu chưa được đầu tư.
Phương pháp xử lý chủ yếu vẫn là chôn lấp và đốt, trong đó tỷ lệ chôn lấp còn tới 39% vào năm 2024. Trong khi đó, mục tiêu quốc gia đặt ra là giảm tỷ lệ chôn lấp xuống dưới 30% vào năm 2025. Hạ tầng thiếu đồng bộ, công nghệ chưa hiện đại, cùng với việc phân loại rác tại nguồn còn hạn chế, khiến hiệu quả xử lý chưa cao.
Nếu các khu xử lý đang xây dựng không sớm hoàn thành, dự báo cho thấy năm 2026 Quảng Ninh có thể phát sinh thêm hàng trăm tấn rác thải sinh hoạt mỗi ngày mà không có khu vực tiếp nhận. Sở Nông nghiệp và Môi trường đang rà soát toàn bộ các khu xử lý hiện có để đánh giá khả năng dự phòng trong trường hợp quá tải hoặc phải tạm dừng hoạt động.
Tỉnh đã ban hành quy định về quản lý chất thải rắn sinh hoạt, xác định rõ trách nhiệm của các sở, ngành và chính quyền các cấp trong quản lý và giám sát. Đồng thời, tỉnh cũng khuyến khích doanh nghiệp đầu tư công nghệ hiện đại, hướng tới mô hình xử lý rác gắn với kinh tế tuần hoàn, vừa giảm tải cho hệ thống hiện có, vừa tạo giá trị tái sử dụng.
Để giải quyết thách thức trong xử lý rác thải, tỉnh Quảng Ninh cần tiếp tục đầu tư vào hạ tầng và công nghệ xử lý hiện đại, đồng thời đẩy mạnh phân loại rác tại nguồn. Việc thực hiện các giải pháp này sẽ giúp tỉnh đạt được mục tiêu giảm tỷ lệ chôn lấp và tăng hiệu quả xử lý rác thải, góp phần bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.
