Trong lĩnh vực điền kinh, đặc biệt là các giải chạy bộ đường dài, vấn đề tính chính xác của quãng đường là vô cùng quan trọng. Tuy nhiên, nhiều vận động viên (VĐV) đã phản ánh về sự chênh lệch giữa số liệu đo được của đồng hồ GPS và cách đo của ban tổ chức. Để làm rõ vấn đề này, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với chuyên gia Nguyễn Trường Giang từ Liên đoàn Điền kinh Việt Nam.
Ông Nguyễn Trường Giang khẳng định rằng phương pháp đo cơ học Jones Counter chính là phương pháp có độ chính xác cao nhất hiện nay, cao hơn hẳn so với GPS hay con lăn. Ông cũng cho biết, các giải đấu lớn hiện nay hầu hết đều sử dụng phương pháp đo đường bằng bộ đếm cơ học Jones Counter gắn trên xe đạp, tuân thủ theo quy định quốc tế.
Jones Counter là một phương pháp đo được nghiên cứu và chứng minh tính chuẩn xác bởi AIMS (hiệp hội Marathon và các giải chạy đường dài quốc tế). Đây được xem là tiêu chuẩn vàng trong lĩnh vực điền kinh và được World Athletics công nhận. Các phương pháp khác như con lăn cơ học hay GPS chỉ mang tính tham khảo.
Tuy nhiên, bên cạnh việc sở hữu một bộ Jones Counter, yếu tố quyết định sự chính xác nằm ở con người. Những chuyên gia đo đạc được đào tạo và cấp chứng nhận trực tiếp từ AIMS sẽ là những người đảm bảo cho tính chính xác của quãng đường đo được. Họ được phân thành ba cấp độ (A, B, C) với phạm vi hoạt động từ trong nước đến quốc tế.
Quá trình đo đạc thường tiến hành vào ban đêm để tránh mật độ giao thông, đảm bảo khả năng di chuyển theo đường chạy ngắn nhất. Đối với một giải có đầy đủ các cự ly (42km,21km,10km,5km), chuyên gia đo đạc có thể phải đạp xe tới hơn 80 km để hoàn thành nhiệm vụ.
Trước khi ra hiện trường, chuyên gia sẽ hiệu chuẩn bộ Jones Counter trên một đoạn thước thép chuẩn dài khoảng 300-400 m, đồng thời tính hệ số hiệu chỉnh theo nhiệt độ môi trường. Quá trình này giúp đảm bảo tính chính xác của số liệu đo được.
Ông Giang cũng nhấn mạnh rằng kết quả công bố từ ban tổ chức luôn dựa trên số liệu đã được kiểm chứng nên là tham số đáng tin nhất, chứ không phải cách tính của VĐV hay đồng hồ GPS.
Ngoài ra, ông Vũ Quốc Khánh, Trưởng Bộ phận Phát triển Sản phẩm của Huawei Việt Nam cũng đưa ra một số thông tin về nguyên nhân dẫn đến sự chênh lệch giữa số liệu đo được của đồng hồ thông minh và cách đo của ban tổ chức. Theo ông, hiện tượng này bắt nguồn từ cách công nghệ hoạt động của đồng hồ thông minh. Thiết bị thu tín hiệu từ nhiều hệ thống vệ tinh (GPS, GLONASS, Galileo, BeiDou), sau đó ghi nhận vị trí theo giây và ghép các điểm đó thành hành trình.
Một số mẫu tích hợp băng tần kép và nhiều hệ thống vệ tinh nhằm giảm sai số, nhưng các yếu tố môi trường như cây, nhà cao tầng, cầu vượt… che khuất và làm giảm phản xạ tín hiệu, dẫn đến các điểm vị trí lệch so với đường thực tế.
Cuối cùng, chuyên gia Nguyễn Trường Giang cũng lưu ý rằng runner nên phân biệt giữa dữ liệu tập luyện cá nhân và thành tích thi đấu. Khi thi đấu, quãng đường ban tổ chức công bố đã được kiểm chứng bằng Jones Counter. Đồng hồ GPS có thể hỗ trợ trong việc kiểm soát chiến thuật, nhưng không phải căn cứ để xác định kỷ lục cá nhân được công nhận.
